Büyüklerin Kıskandığı Anaokulları

Paris’in bir banliyosunda yol boyunca uzanan çok sıradışı bir ilkokul var. Saint-Denis’teki Niki de Saint Phalle Okulu, birçoğumuzun yıllarını geçirdiği tuğladan örülmüş binalara benzemiyor. Dalgalı şekilleri ve sıcak ahşap tonları ile bu ilkokul şu ana kadar gördüğüm en güzel okul.

Alışılagelmişin dışında renkleri ve şekilleri kullanmasıyla tanınan Fransız mimar Paul le Quernec, anokulu ve ilkokul çağındaki çocukları buluşturan Saint-Denis Okulu’nun arkasındaki isim. Le Quernec, okulun insan beyninin iki yarıküreden oluşmasını model aldığını, bunun da farklı yaş gruplarındaki çocukların öğrenmesini anlatan mimari bir metafor anlamına geldiğini anlatıyor. “Küçük çocuklar için eğitim köşelerde bir araya gelen küçük grupların yaptığı aktivitelere odaklanır” diyor ve ekliyor:

“Diğerlerine gelince, eğitim biraz daha yapılandırılmış öğrenmeye odaklanıyor.”

Onun bu sözlerine rağmen okulun birbirinden ayrı kanatları neredeyse iki farklı proje gibi görünüyor. Anaokulu tarafındaki kanatta odalar yumuşak şekiler ve 2-6 yaş arasındaki çocukları uyaracak sıcak turuncularla çevrili. İlkokul çağındaki çocukların girdiği açılı sınıflar ise konsantrasyonu sağlamaya yardımcı olması için yumuşak yeşile boyanmış.

Bu şekiller, renkler ve kullanılan malzeme için herhangi bir araştırma yapıp yapmadığı sorulduğundaysa mimar “Cevabım çok iddialı bulunabilir ya da gerçekçi görülmeyebilir ama şurası kesin ki boşlukları sezgilerim ve çocukluk anılarımla doldurdum” diye cevap veriyor.

Fakat tüm bunlar, bu düzenlemeler sadece yüksek fikirle ilgili değil. Le Quernec ayrıca bunların pratik özellikler de taşıdığını söylüyor:

“İlkokul sınıflarının belli sayıda masaya ve sandalyeye, tahtayı iyi gören bir açışa ve çocukların konsantrasyonunu sağlayacak bir boş alana ihtiyacı da var.”

Yine de bina eğlenceli ve görsel kandırmacalarla dolu. Örneğin binanın dış kısmı, bir kelebeğin kanatlarını andırır biçimde hareket ettikçe renk değiştiriyor. Bina baştan sona doğal ahşap gibi görünüyor fakat bir açıdan bakıldığında cephe yeşil ve turuncu renge dönüyor. İçeride ise le Quernec, kütüphanede dairesel okuma alanları tasarlamış ve ana koridoru yumuşak bir pembe tonda yapmış. Anaokullarında kullanılan özetin özeti şeklindeki Rubik küp renklerinden uzak durduğunu söylüyor ve “Bana göre tek renkli boşluklar görsel dengeyi düzenlemek için iyi bir yol” diyor.

Le Quernec’in kullandığı malzemeler –ki bu okulda genellikle kalas ve beton- basit fakat o binaya zenginliği şekli ve aydınlatmayla vermeyi tercih ettiğini açıklıyor:

“Altın duvarlar asla alanı zenginleştirmez.”

Gerçekten de le Quernec’in estetik açıdan yankı getiren diğer eserlerini de görebilirsiniz. Saint-Denis’deki bu okul le Quernec’in Boulay ve Sarrageguemines’te tasarladıı okulların kuzeni gibi. Her ikisi de havadar, çadır izlenimi veriyorlar ve sınıflarında farklı renkler kullanılmış. Okullar mükemmel bir dengeye ulaşmıy gibi görünüyorlar. Çocukların günlük meşguliyetlerini yapmalarını sağlayacak kadar garipler ve benim gibi yetişkinleri de -yeniden okula dönemeyeceğimiz için- kıskandıracak kadar sofistike.

Kaynak: The Prettiest Elementary School Ever Is in France, of Course | WIRED